„Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą…” (Jacek Wójcicki)
Tom zrealizowano jako księgę konferencji pod tytułem „Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą…” Formy i normy stosowności (Konstancin-Obory, 20-22 października 2004 r.), poświęconej normom stosowności obyczajowej oraz zachowywaniu ich – a także przejawom historycznie oraz społecznie uwarunkowanego zjawiska łamania tych norm – w literaturze okolicznościowej i użytkowej. Teksty zostały ułożone w pięciu grupach tematycznych zatytułowanych: Grzeczność w dokumentach literatury użytkowej; Stosowność w komunikacji społecznej i mediach; Grzeczność a literatura okolicznościowa; Obraz normy i skandalu w literaturze pięknej; Grzeczność języka i język grzeczności. Treści referatów dotyczą m.in.: kwestii dialogu międzykulturowego w świetle gramatyk dla cudzoziemców, odbicia rzeczywistości w poradnikach savoir-vivre’u różnych epok, wzorców grzeczności obowiązujących w reklamie i mediach, a także retoryki i ośmieszania w tekstach prasowych, przykładów praktyki przekładowej wobec wulgaryzmów czy też prowokacji obyczajowej utrwalonej w literaturze beletrystycznej. Księga zawiera ponadto prace poświęcone stosowności w tekstach od końca XVI wieku poprzez Mickiewicza, Witkacego, Gombrowicza do kontrowersyjnej literatury najnowszej.
Anna BURZYŃSKA-KAMIENIECKA
Kilka uwag o grzeczności według „Wokabularza rozmaitych i potrzebnych sentencji” z 1590 roku
Maria WICHOWA
Staropolska grzeczność. O pobycie króla Władysława IV w gościnie u Stanisława Radziejowskiego w 1632 roku w świetle okolicznościowego pisma „Hospes grati animi”
Michał KURAN
Formy „grzeczności” w „Przeważnej legacyi” Samuela Twardowskiego (język, literatura, historia i dyplomacja)
Małgorzata TRĘBSKA
Grzecznie i niegrzecznie w weselnych oracjach. Od konkurów do zrękowin
Irena ŁOSSOWSKA
Wokół problemów prawa autorskiego, czyli spór między Piotrem Świtkowskim a Michałem Gröllem
Bartłomiej SZLESZYŃSKI
„Ważna Cześnika nauka o grzeczności”. O grzeczności, prawie i porządku w sarmackich światach „Pamiątek Soplicy” Henryka Rzewuskiego i „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza
Barbara ZWOLIŃSKA
O konwencji i formach grzecznościowych w listach Narcyzy Żmichowskiej (w świetle przyjmowanej przez pisarkę epistolarnej roli przyjaźni)
Elżbieta MALINOWSKA
W hołdzie „królowej ideału” i „mężom sławy niespożytej”. O laudacjach jubileuszowych z drugiej połowy XIX wieku
Agnieszka M. BĄBEL
Natura i osobliwości biletu wizytowego. Uwagi o zbiorze wizytówek w papierach Władysława Smoleńskiego
Aleksandra SAWICKA
Skandalista Przybyszewski – życiowe i literackie faux-pas młodopolskiego Archicygana
Mariola MAŁECKA
Apologia i kreacja. O przyjaźni Tadeusza Nalepińskiego z Tadeuszem Micińskim
Adam MAZURKIEWICZ
Śmierć wstydu. O zjawisku skandalu w najnowszej prozie polskiej po roku 1989
Joanna SZYDŁOWSKA
Besserwisser za katedrą, czyli o funkcjach prowokacji w poetyce felietonu
Agata GRABOWSKA-KUNICZUK
„Wszystkie odcienie grzeczności”. Przemiany znaczeniowe pojęcia słownikowego od Lindego do Doroszewskiego
Elżbieta PLESZKUN-OLEJNICZAKOWA
Pojęcie stosowności we współczesnym reportażu radiowym (na wybranych przykładach)
Ewa SZCZĘSNA
Grzeczność zobowiązuje, niegrzeczność prowokuje – o grzeczności i stosowności w reklamie
Katarzyna CZARNECKA
Epistolarne konwencje grzecznościowe w listach do redakcji czasopisma religijnego „Miłujcie się!”
Monika GRABOWSKA
Konwencje grzecznościowe w dydaktyce języków obcych: „Europejski system kształcenia językowego” a rzeczywistość (na przykładzie języka francuskiego)
Wojciech Kaliszewski, Kto królem będzie, czy Polak i który? Wiersze elekcyjne ostatniego bezkrólewia 1763-1764, Warszawa 2003 (Jerzy Snopek)
Agnieszka Bąbel, Muza z warząchwią. Uwagi o literaturze i kulinariach, Warszawa 2004 (Joanna Partyka)
Czy zawsze lege artis? Intelektualne podróże widziane przez pryzmat indywidualności twórczej (Dorota Kozicka, Wędrowcy światów prawdziwych. Dwudziestowieczne relacje z podróży, Kraków 2003 – Katarzyna Wąsala)