Seria obejmuje rozważania nad dziejami powszechnymi, widzianymi z jednostkowej, egzystencjalnej perspektywy w literaturze dokumentu osobistego: autobiografii i pamiętnika. Omawiani pisarze należą głównie do szlachty i reprezentują postawy typowe, lecz przy tym zmieniające się na różnych etapach historii Są wśród nich: sarmacki rycerz i gospodarz z przełomu XVI i XVII wieku; dwaj konfederaci barscy; polscy żołnierze korpusu francuskiego na San Domingo; Polak w wojsku rosyjskim z początku wieku XIX; działacz patriotyczny z okresu powstania listopadowego; emigrant polistopadowy we Francji i Stanach Zjednoczonych. Autorami omawianej poezji politycznej i publicystyki są też: duchowny pijarski; drobnoszlachecki współpracownik Kuźnicy Kołłątajowskiej; mieszczanin. Przekrojowy charakter mają omówienia kazań okresu Księstwa Warszawskiego, XIX-wiecznego gatunku literackiego: szkicu fizjologicznego, pozytywistycznego poradnictwa gospodarstwa domowego, a także poezji stanu wojennego. Osobne artykuły poświęcono Benedyktowi Chmielowskiemu i Adamowi Mickiewiczowi jako autorowi listów. W serii zamieszczono wydane z rękopisów i rzadkich druków materiały literackie, w tym wystąpienia trybunalskie Franciszka Salezego Jezierskiego i fragment pamiętnika dziadka Elizy Orzeszkowej.
Wstęp (Jacek Wójcicki)
Artykuł (PDF)
ROZPRAWY, MATERIAŁY
Dorota ADAMIEC
O desakralizacji językowej (na przykładzie tekstów z okresu baroku)
Artykuł (PDF)
Izabela WINIARSKA
Święci Pańscy w XVII-wiecznym ewangelickim kalendarzu z „Agendy Gdańskiej”
Artykuł (PDF)
Halina POPŁAWSKA
„Ethica albo Zwierciadło żywota Krzysztofa Pieniążka” – autobiografia parenetyczna z początku XVII wieku
Artykuł (PDF)
Maria WICHOWA
Ksiądz Benedykt Chmielowski jako uczony barokowy
Artykuł (PDF)
Magdalena ŚLUSARSKA
Felicjan Wykowski (1728-1784) – zapomniany poeta z wileńskiego środowiska pijarów litewskich
Artykuł (PDF)
Franciszek Salezy Jezierski: Dwa wystąpienia trybunalskie (opr. Bronisław Treger)
Artykuł (PDF)
Bronisław TREGER
Kaznodzieja i prześmiewca. Uwagi o niektórych zagadnieniach twórczości i życia Franciszka Salezego Jezierskiego
Artykuł (PDF)
Anna GRZEŚKOWIAK-KRWAWICZ
Publicystyczna dyskusja wokół „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego” Stanisława Staszica
Artykuł (PDF)
Izabella ZATORSKA
Tragizm historii a utwory pisane po francusku przez Polaków o Polakach na San Domingo
Artykuł (PDF)
Jacek WÓJCICKI
Bóg wojny i suplika Sarmaty. Franciszek Ignacy Narocki przed Napoleonem
Artykuł (PDF)
Monika HAMANOWA
Obraz śmierci w kazaniach z czasów Księstwa Warszawskiego
Artykuł (PDF)
Zbigniew SUDOLSKI
Jan Mieczkowski, sybirak-konfederata – czyli u początków romantycznej recepcji Baru
Artykuł (PDF)
Wincenty Kamieński: Itinerarium (opr. Iwona Wiśniewska)
Artykuł (PDF)
Iwona WIŚNIEWSKA
Polak w rosyjskim mundurze. Próba komentarza do itinerarium Wincentego Kamieńskiego
Artykuł (PDF)
Grzegorz SZELWACH
Korespondencja Adama Mickiewicza ze Stefanem Garczyńskim
Artykuł (PDF)
Elżbieta Z. WICHROWSKA
„Wstań i chodź…”. Z nieznanego pamiętnika wojewody Ostrowskiego
Artykuł (PDF)
Julian Juźwikiewicz: Polacy w Ameryce, czyli pamiętnik piętnastomiesięcznego pobytu (opr. Zofia Wójcicka)
Artykuł (PDF)
Zofia WÓJCICKA
O amerykańskich wspomnieniach Juliana Juźwikiewicza
Artykuł (PDF)
Artur REJTER
Szkic fizjologiczny jako gatunek mowy
Artykuł (PDF)
Agnieszka M. BĄBEL
„Gospodyni doskonała” – pozytywizm stosowany
Artykuł (PDF)
Agnieszka DĘBSKA
Rzeczywistość przedstawiona w poezji stanu wojennego
Artykuł (PDF)
RECENZJE, OMÓWIENIA
Wiersze polityczne Sejmu Czteroletniego, cz. I: 1788-1789, opr. Krystyna Maksimowicz, Warszawa 1998 (Wojciech Kaliszewski)
Recenzja (PDF)
Literatura jako element całości kulturowej (Janusz Maciejewski, Obszary i konteksty literatury, Warszawa 1998 – Danuta Dąbrowska)
Recenzja (PDF)
Sarajewo opłakane (Agnieszka Dębska)
Recenzja (PDF)
Dobrochna Dabert, Zbuntowane wiersze. O języku poezji stanu wojennego, Poznań 1998; Danuta Dąbrowska, Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce w latach 1980-1990, Szczecin 1998 (Agnieszka Dębska)
Recenzja (PDF)
Andrzej i Remigiusz Pettyn, Wielka księga anegdot, Bielsko-Biała 1998 (Agata Grabowska)
Recenzja (PDF)
Marta Karasińska, Między baśnią a podwórkiem. Gry literackie w polskim dramacie dla dzieci, Poznań 1998; Alicja Baluch, Czyta, nie czyta…(o dziecku literackim), Kraków 1998 (Agnieszka Paja)
Recenzja (PDF)
