“Inscription” V (1999)

The series incorporates analyses of general history as seen from a singular, existential perspective in the literature of the personal document: that is, autobiography and diary. The writers discussed in the volume belong mostly to the nobility and display typical attitudes which, however, change at different points in history. Among these authors are: a Sarmatian knight and landlord from the turn of the seventeenth century, two Bar Confederates, Polish soldiers of the French army corps in Saint-Domingue, a Polish man in the Russian army at the beginning of the nineteenth century, a patriotic activist from the time of the November Uprising, and a post-November Uprising émigré in France and the United States. Some other authors of the analysed political poetry and journalistic texts include: a Piarist clergyman, an associate of the Kołłątaj’s Forge hailing from lesser nobility, and a burgher. The cross-sectional discussions explore sermons from the time of Duchy of Warsaw, as well as the philosophical sketch (a nineteenth-century literary genre), the positivist guidance on household management, as well as the poetry of the Martial Law period. Separate articles are devoted to Benedykt Chmielowski, and to Adam Mickiewicz as author of letters. The series also includes literary materials published on the basis of manuscripts and rare prints, such as the Crown Tribunal addresses delivered by Franciszek Salezy Jezierski, or an excerpt from the diary of Eliza Orzeszkowa’s grandfather.

Wstęp (Jacek Wójcicki)

Artykuł (PDF)

ROZPRAWY, MATERIAŁY

O desakralizacji językowej (na przykładzie tekstów z okresu baroku)

Artykuł (PDF)

Święci Pańscy w XVII-wiecznym ewangelickim kalendarzu z „Agendy Gdańskiej”

Artykuł (PDF)

„Ethica albo Zwierciadło żywota Krzysztofa Pieniążka” – autobiografia parenetyczna z początku XVII wieku

Artykuł (PDF)

Ksiądz Benedykt Chmielowski jako uczony barokowy

Artykuł (PDF)

Felicjan Wykowski (1728-1784) – zapomniany poeta z wileńskiego środowiska pijarów litewskich

Artykuł (PDF)

Franciszek Salezy Jezierski: Dwa wystąpienia trybunalskie (opr. Bronisław Treger)

Artykuł (PDF)

Kaznodzieja i prześmiewca. Uwagi o niektórych zagadnieniach twórczości i życia Franciszka Salezego Jezierskiego

Artykuł (PDF)

Publicystyczna dyskusja wokół „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego” Stanisława Staszica

Artykuł (PDF)

Tragizm historii a utwory pisane po francusku przez Polaków o Polakach na San Domingo

Artykuł (PDF)

Bóg wojny i suplika Sarmaty. Franciszek Ignacy Narocki przed Napoleonem

Artykuł (PDF)

Obraz śmierci w kazaniach z czasów Księstwa Warszawskiego

Artykuł (PDF)

Jan Mieczkowski, sybirak-konfederata – czyli u początków romantycznej recepcji Baru

Artykuł (PDF)

Wincenty Kamieński: Itinerarium (opr. Iwona Wiśniewska)

Artykuł (PDF)

Polak w rosyjskim mundurze. Próba komentarza do itinerarium Wincentego Kamieńskiego

Artykuł (PDF)

Korespondencja Adama Mickiewicza ze Stefanem Garczyńskim

Artykuł (PDF)

„Wstań i chodź…”. Z nieznanego pamiętnika wojewody Ostrowskiego

Artykuł (PDF)

Julian Juźwikiewicz: Polacy w Ameryce, czyli pamiętnik piętnastomiesięcznego pobytu (opr. Zofia Wójcicka)

Artykuł (PDF)

O amerykańskich wspomnieniach Juliana Juźwikiewicza

Artykuł (PDF)

Szkic fizjologiczny jako gatunek mowy

Artykuł (PDF)

„Gospodyni doskonała” – pozytywizm stosowany

Artykuł (PDF)

Rzeczywistość przedstawiona w poezji stanu wojennego

Artykuł (PDF)

RECENZJE, OMÓWIENIA

Wiersze polityczne Sejmu Czteroletniego, cz. I: 1788-1789, opr. Krystyna Maksimowicz, Warszawa 1998 (Wojciech Kaliszewski)

Recenzja (PDF)

Literatura jako element całości kulturowej (Janusz Maciejewski, Obszary i konteksty literatury, Warszawa 1998 – Danuta Dąbrowska)

Recenzja (PDF)

Sarajewo opłakane (Agnieszka Dębska)

Recenzja (PDF)

Dobrochna Dabert, Zbuntowane wiersze. O języku poezji stanu wojennego, Poznań 1998; Danuta Dąbrowska, Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce w latach 1980-1990, Szczecin 1998 (Agnieszka Dębska)

Recenzja (PDF)

Andrzej i Remigiusz Pettyn, Wielka księga anegdot, Bielsko-Biała 1998 (Agata Grabowska)

Recenzja (PDF)

Marta Karasińska, Między baśnią a podwórkiem. Gry literackie w polskim dramacie dla dzieci, Poznań 1998; Alicja Baluch, Czyta, nie czyta…(o dziecku literackim), Kraków 1998 (Agnieszka Paja)

Recenzja (PDF)

vignette