“Inscription” XXVII (2021)

Isolation and communication – deliberations on the forms of literary and cultural communication

The articles collected in this volume of “Napis” are a reaction to new cultural phenomena related to restrictions imposed by isolation in the era of the Covid-19 pandemic (such as remote information exchange, new forms of online work and entertainment). This traumatic experience can be treated as an impulse that highlighted certain features of human culture, psychology, existential self-awareness, prompting a deeper look into the relationship between man and the world (including the world of nature), as well as man and other people. It could also become an inspiration for cultural researchers, anthropologists, literary scholars and linguists.

In the studies included in the XXVII volume, there are direct references to the theme closely connected with isolation, as well as with the form of communication, which is travel – the theme of the island. This theme is treated concretely or symbolically, valued positively or negatively. It is, for example, a place of exile, like the island of Saint Helena for Napoleon in an introductory article by Jacek Wasilewski, ordering the issues of isolation and communication from a semiotic point of view and referring to the basic oppositions of voluntariness/coercion and the individual/group; the Rococo theme of Cythera in Tomasz Jędrzejewski`s text as the topos of ‘island of love’; it could also be the voluntary isolation of the mountaineers in Przemysław Kaliszuk’s article or the artist’s isolation in the paper On Flaubert’s “Nook” by Beata Garlej. On the side of forced isolation, there are analyses of the experience of prisoners of war (article by Marcin Pliszka), the existence of immigrants, marked by cultural alienation and attempts at establishing a letter dialogue with the country (works by Małgorzata Chachaj, Joanna Hałaczkiewicz), and the isolation of entire societies and the creation of an alternative reality by propagandists (discussed by Marek Pąkciński).

The context of the pandemic allows us to see the need for specific themes and literary genres (such as anthologies of poems on medical topics), the functioning of cultural institutions in the era of the Covid quarantine or the disclosure of phenomena often hidden or overlooked (text by Ewa Szkudlarek Isolation in the company) from a different perspective. In this issue of the yearly, the reader will also find editorial and textological articles written by numerous researchers (Małgorzata Pawlata, Aleksandra Budrewicz, Dominika Pękalska, Joanna Lekan-Mrzewka), often inspired by the subject of this volume (from analyses of Antoni Korwin Kossakowski’s Enlightenment texts, through articles related to the sense of strangeness or cultural isolation, e.g. the literary culture of England at the end of the nineteenth century seen through the eyes of Edmund Naganowski; self-creation and communication in the work about the Caucasus by traveler Antoni Rehman, and finally the isolation of Julian Ochorowicz in connection with his activities in the “Macierz Polska” Foundation). These texts also highlight the problem of attribution (Wojciech Kaliszewski) or occasional literature created for anniversaries (a selection of correspondence for the twenty-fifth anniversary of Henryk Sienkiewicz’s literary work in Aleksandra Błasińska’s article). The sole review in this volume (by Aleksandra Norkowska) is devoted to the book Wacław Borowy – After Years, edited by Jerzy Snopek and Tomasz Chachulski.

An important supplement to the XXVII volume of “Inscription” are, as always in our yearly, art works by students of the Academy of Fine Arts, created thanks to the care and inspiration of Katarzyna Stanny.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz  ze środków ZAiKS z Funduszu Popierania Twórczości na 2021 rok.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Wstęp: Wyspy pełne głosów (Agnieszka Bąbel)

Artykuł (PDF)

I. ROZPRAWY I MATERIAŁY

Izolacja i komunikacja. Rodzaje izolacji i towarzyszące im deficyty komunikacyjne

Artykuł (PDF) Show abstract

Izolacja więzienna jako doświadczenie egzystencjalne w literaturze polskiego baroku. Wybrane przykłady

Artykuł (PDF) Show abstract

Rokoko. Izolacja i azyl. O poezji cyteryjskiej „kręgu Marii Wirtemberskiej”

Artykuł (PDF) Show abstract

Oddzielenie i odosobnienie. Listy Józefa Szymanowskiego do Anieli ze Świdzińskich Szymanowskiej

Artykuł (PDF) Show abstract

Przestrzeń rustykalna w „Listach o wsi” Cypriana Godebskiego – propozycja lektury

Artykuł (PDF) Show abstract

O Flaubertowym „zakamarku”

Artykuł (PDF) Show abstract

Komunikacja w izolacji. Maskowanie klęski w niemieckiej polskojęzycznej prasie gadzinowej w latach 1943–1944 (na przykładzie tekstów z „Nowego Kuriera Warszawskiego”)

Artykuł (PDF) Show abstract

Wertykalna izolacja. Górska proza Tadeusza Piotrowskiego

Artykuł (PDF) Show abstract

II. PASJE I POTYCZKI EDYTORSKIE I TEKSTOLOGICZNE

Rodzaje poetyckich komunikatów wobec izolacji króla Stanisława Augusta w sielance „Smutek nad Dafnisem pól północnych pasterzem chorującym” Antoniego Korwina Kossakowskiego (artykuł edytorski)

Artykuł (PDF) Show abstract

„Śliczna w postaci, żywa jak łania”. Kwestia autorstwa wiersza znanego pod tytułem „Wiersz na pochwałę J.W. Kossowskiej podskarbiny nadwornej koronnej, z okoliczności jej tańca na warszawskiej reducie”

Artykuł (PDF) Show abstract

Kultura literacka Anglii końca XIX wieku w relacjach Edmunda Naganowskiego

Artykuł (PDF) Show abstract

Jubileusz dwudziestopięciolecia pracy literackiej Henryka Sienkiewicza. Wybór korespondencji (część I)

Artykuł (PDF) Show abstract

III. VARIA

(Auto)portret intelektualny Antoniego Rehmana a formy komunikacji z czytelnikami w „Kilku kartkach z Kaukazu”

Artykuł (PDF) Show abstract

Julian Ochorowicz, sprawa lwowskiej fundacji Macierz Polska i „nasze osobnictwo”

Artykuł (PDF) Show abstract

Niezłomny wśród swoich i obcych, wyrozumiały wobec kraju. Postawa Stanisława Gliwy jako emigranta

Artykuł (PDF) Show abstract

Izolacja w firmie

Artykuł (PDF) Show abstract

Nieliteracki temat w literaturze potrzebny. O ratunkowej funkcji antologii

Artykuł (PDF) Show abstract

Pandemiczny przewodnik po instytucjach kultury. O cyfrowych formach komunikacji na przykładzie Muzeum Narodowego w Warszawie oraz Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki

Artykuł (PDF) Show abstract

Izolacja i komunikacja. Prace studentów Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie

Komentarze autorów do fotografii

IV. RECENZJE

Aleksandra NORKOWSKA, Wacław Borowy na trudne czasy (Wacław Borowy – po latach, red. Jerzy Snopek, Tomasz Chachulski, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2019)

Recenzja (PDF)

Noty o autorach artykułów

Artykuł (PDF)

vignette

Michalina Lewandowska

Czas pandemii zabrał nam istotną część składową komunikacji niewerbalnej, zabrał nam twarze – pozamykał nasze uśmiechy, smutki, grymasy w smutnych chirurgicznych maseczkach. W swojej pracy stworzyłam wizję przyszłości, choć bardzo liczę, że jest to mylna wizja – liczę, że nie zamkniemy się na siebie, że po tym trudnym czasie, będziemy nadal potrafili „czytać” ze swoich twarzy, że w końcu zdejmiemy „maski” i znikną międzyludzkie obostrzenia.

Gdy mijam panią Krysię, moją sąsiadkę, czasem nie słyszę cichego „dzień dobry” spod maseczki, wyobrażam sobie wtedy rodzaj klatki, która nas od siebie izoluje, sprawia, że człowiek staje się człowiekowi coraz bardziej obcy.

Zofia Liro

„Proces dysocjacji jest wysublimowanym mechanizmem obronnym, wbudowanym w system psychologiczny człowieka w formie ucieczki przed (czasem dosłownie) szaleństwem. […] Proces leczenia wymaga doprowadzenia do syntezy z ciałem, zaangażowania w ponownym «zanurzeniu» się w ciele i odczuwania dzisiaj tego, co dla jednostki było zbyt niebezpieczne wczoraj”.

Alexandra Katehakis, Tom Bliss, Mirror of Intimacy: Daily Reflections on Emotional and Erotic Intelligence, 2014

Sara Stupiec

Jesteś jedyną osobą.

Julia Kacała

Nigdy nie przestajemy się komunikować. W sytuacji odizolowania od innych – nasila się komunikacja z samym sobą. Social media pomagają nam utrzymać kontakt ze światem zewnętrznym, aplikacje lifestyle’owe pomagają nam utrzymać kontakt ze światem wewnętrznym. Pytają nas jak się czujemy, jak dobrze spaliśmy, ile wypiliśmy dzisiaj wody. Wiedzą, ile minut powinien nam zająć dzisiejszy trening, jakiego rodzaju jogi potrzebujemy, co dokładnie znajdzie się na naszym talerzu. Dają nam poczucie pełnej kontroli nad ciałem i umysłem.

Konrad Brasławski

W dobie pandemii zapanowała powszechna anonimowość. Skryci w cieniu chirurgicznych maseczek, przestajemy rozpoznawać się nawzajem.

Kacper Dziedzic

Bez komentarza.

Magdalena Góra

Nie było nikogo oprócz nas, nie było dokąd uciec. Kłębiło się w nas dużo emocji i myśli, tych pozytywnych i negatywnych. Po raz pierwszy musieliśmy się zmierzyć z własną osobą. Izolacja zmusiła nas do autokomunikacji.

Aleksandra Lewandowska

W okresie epidemicznym powstało wiele związków online-owych. Dwie połówki jabłka symbolizują rozłączoną całość, która jest się w stanie połączyć tylko w przestrzeniach medialnych.

Anna Białecka

Bez komentarza.

Wiktoria Witkowska

Bez komentarza.

Julia Rybinkowska

Według danych udostępnionych przez Główny Urząd Statystyczny w 2018 roku w Polsce zawarto 192,3 tysięcy małżeństw. Natomiast w 2020 roku było ich 144,9 tysięcy. Liczba osób wchodzących w związek małżeński zmalała zatem o 25%.

Sara Wiśniewska

Bez komentarza.