Wstęp (Agnieszka Bąbel, Agata Grabowska-Kuniczuk)
The series entitled A distorting mirror by the highway. Literary satire, caricature, grotesque is devoted to the essence and rules of functioning of different varieties of comism and laughter in culture, concentrating on phenomena such as satire, grotesque, caricature or parody – both in contemporary society, and in historic communities.
The texts included are of an interdisciplinary character, dealing both with high-brow and popular literature and folklore, as well as with literature from across the bordering genres. The objects of analysis of the communication strategies, set in a historical and social context, are historical and factual accounts (diaries, memoirs, the press). These constitute testimony to specific comical situations and the functions they had in a given culture.
The diversity of the utilised material and the setting of the topic on the border of various disciplines of the humanities (history of Polish and international literature, cultural studies, journalism, sociology of literature and culture) enables a more complete recognition and understanding of this important aspect of human social behaviours.
Wstęp (Agnieszka Bąbel, Agata Grabowska-Kuniczuk)
Marzena WYDRYCH-GAWRYLAK
Świat frantów i sowizdrzałów w wybranych utworach literatury dawnej
Teresa BANAŚ
Rzeczywistość „realna” czy absurdalna? Ethos rycerski plebejusza i Żyda w dramacie sowizdrzalskim
Małgorzata KRZYSZTOFIK
„Minucje nowe sowizrzałowe” Maurycjusza Trztyprztyckiego – staropolski kalendarz w krzywym zwierciadle satyry
Urszula WICH
Echo polityczne i obyczajowe jako narzędzie przedstawiania świata w krzywym zwierciadle satyry i karykatury. Strategie konwersacyjne
Paweł PIETRZYK
„Chleba naszego powszedniego zbawiłeś nas za panowania swego…” – o parodiach tekstów religijnych w literaturze XVII i XVIII stulecia
Maria WICHOWA
O nikczemności żartów i śmiechu świeckiego, czyli płacz Heraklita i śmiech Demokryta chrześcijańskiego w piśmiennictwie ascetyczno-medytacyjnym doby potrydenckiej w Polsce
Tomasz ŚLĘCZKA
Od żartu do anegdoty. Komiczne aspekty pamiętników wojennych XVII wieku
Marcin BAUER
O funkcjach humoru w pamiętnikach Jakuba Łosia i Jana Władysława Poczobuta Odlanickiego
Dariusz DYBEK
Piękne panny, grzeczne wdowy i herbowne baby – postaci kobiece w „Poczcie herbów” oraz „Odjemku od Herbów szlacheckich” Wacława Potockiego
Iwona MACIEJEWSKA
Wenera w krzywym zwierciadle. O powinowactwach satyry, ironii i erotyki w literaturze wieków dawnych
Piotr PIRECKI
Tragizm komiczny. O niektórych aspektach techniki dramatycznej w utworach Piotra Krasuskiego „Daniel” i „Alzyra”
Beata CIESZYŃSKA
Ostrze w pierś „polskiej” zdrady. Satyra i karykatura w służbie groźby w poemacie “The Apostate Prince, or Satyr against the King of Poland” Richarda Burridge’a (1700)
Sławomir BACZEWSKI
Karykatura – groteska – ironia – humor w literaturze czasów saskich: Jan Stanisław Jabłonowski i Karol Mikołaj Juniewicz
Wojciech KALISZEWSKI
Satyra a proroctwo w wierszach elekcyjnych ostatniego bezkrólewia. Uwagi o intertekstualności
Alicja LEWANDOWSKA
„Niech zdrów czyta, ale wesoło…” – dydaktyczna funkcja komizmu w wybranych satyrach Gracjana Piotrowskiego
Krystyna MAKSIMOWICZ
Wpływ pierwiastka komicznego na kształtowanie opinii publicznej w utworach poetyckich czasu konfederacji targowickiej
Aurelia HAS
Znaczenie czarnego humoru w wierszach nagrobkowych z czasów powstania kościuszkowskiego
Małgorzata CHACHAJ
Karykaturalny obraz prześladowców narodu polskiego w niepublikowanej powieści Juliana Ursyna Niemcewicza „Władysław Bojomir”
Magdalena DZIUGIEŁ-ŁAGUNA
Język maski. O funkcjach ironii w tomie „Chwile” Elizy Orzeszkowej
Grażyna LEGUTKO
Literaci i prasa warszawska pod pręgierzem satyry Gustawa Daniłowskiego
Sabina BRZOZOWSKA
Micińskiego teatr dziwów. Groteska w „Nocy rabinowej”, „Termopilach polskich” i „Królewnie Orlicy”
Marek PĄKCIŃSKI
Ironiczny „skok stylu”: Miciński i Witkacy pomiędzy wzniosłością a groteską
Aleksandra BUDREWICZ-BERATAN
Śmiech angielski po polsku. Problemy humoru w przekładach Charlesa Dickensa
Agata GRABOWSKA-KUNICZUK
Absurdy codzienności w optyce komizmu u kronikarzy polskich XIX i XX wieku (na przykładzie Bolesława Prusa i Antoniego Słonimskiego)
Agnieszka BĄBEL
Żart i autoironia w wybranych polskich wspomnieniach z dziewiętnastego wieku
Bartłomiej SZLESZYŃSKI
Tradycja dziewiętnastowieczna w lustrze współczesnego komiksu polskiego. Kilka uwag o „Pierwszej brygadzie” i „Romantyzmie”
Agnieszka KRAMKOWSKA-DĄBROWSKA
„Krasnoludki rosną w lesie”. Żywioł groteski i mowy dziecięcej w prozie poetyckiej Zbigniewa Herberta
Marta BOLIŃSKA
Właściwości ludyczne opowiadań i bajek terapeutycznych (na wybranych przykładach)
Piotr MICHAŁOWSKI
„Amerykanin, Rusek i Polak…” Kawał polityczny w PRL-u w kontekście międzynarodowym
Jerzy WINIARSKI
Wielka awantura, czy o „monidło”? Jana Himilsbacha semiotyka groteski i dyskurs humanistyczny
Wiesław GODZIC
„Pora umierać”… z takim poczuciem humoru. O śmiechu w filmie i sitcomach
